15 NİSAN 2011 

BASINÇLI GAZ TÜPLERİ YÖNETMELİĞİ 

BASINÇLI GAZ TÜPLERİNİN PERİYODİK MUAYENE, DENEY, BAKIM VE

TAMİRİ YETERLİLİK BELGESİ VERİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ

(TEBLİĞ NO: SGM-2011/4)

Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Tebliğin amacı, sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya çözünmüş gazlar için kullanılan yeniden doldurulabilir basınçlı gaz tüplerinin kullanım sırasındaki periyodik muayene, deney, bakım ve tamiri için Yeterlilik Belgesi işleminin usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Bu Tebliğ sıkıştırılmış, sıvılaştırılmış veya çözünmüş gazlar için kullanılan yeniden doldurulabilir basınçlı gaz tüplerinin kullanım sırasındaki periyodik muayene, deney, bakım ve tamirini kapsar.

Dayanak

MADDE 3 - (1) Bu Tebliğ;

a) 8/1/1985 tarihli ve 3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun?un 2 nci, 9 uncu ve 33 üncü maddelerine,

b) 10/6/1930 tarihli ve 1705 sayılı Ticarette Tağşişin Men?i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında Kanunun 1 inci, 2 nci ve 6 ncı maddelerine,

c) 18/11/1960 tarihli ve 132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü Kuruluş Kanunu?nun 2 nci maddesine,

ç) 8/3/1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 19 uncu maddesine,

d) 26/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun?un 5 inci, 11 inci ve 12 nci maddelerine,

dayanılarak hazırlanmıştır.

İlgili standartlar

MADDE 4 - (1) Aşağıdaki standartlar ve bu standartların yerini aldığı eski standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerininin periyodik muayene, deney, bakım ve tamiri zorunludur.

a) TS EN 13322-1 Taşınabilir Gaz Tüpleri - Tekrar Doldurulabilir Kaynaklı çelik Gaz Tüpleri - Tasarım ve İmalat Bölüm 1: Karbonlu Çelikler,

b) TS EN 13322-2 Taşınabilir Gaz Tüpleri - Tekrar Doldurulabilir Kaynaklı çelik Gaz Tüpleri - Tasarım ve İmalat Bölüm 2: Paslanmaz Çelikler,

c) TS EN 1964-1 Tüpler-Taşınabilir-Su Kapasitesi 0,5 Litreden 150 Litreye Kadar-Tekrar Doldurulabilir-Dikişsiz Çelik Gaz Tüplerinin Tasarım ve Yapım Özellikleri-Bölüm 1: Rm Değeri 1100 MPa?dan Küçük Dikişsiz Çelikten Yapılmış Tüpler,

ç) TS EN 1964-2 Tüpler-Taşınabilir-Su Kapasitesi 0,5 Litreden 150 Litreye Kadar - Tekrar Doldurulabilir-Dikişsiz Çelik Gaz Tüplerinin Tasarım ve Yapım Özellikleri-Bölüm 2: Rm Değeri 1100 MPa ve Üzeri Dikişsiz, Çelikten Yapılmış Tüpler,

d) TS EN 1964-3 Tüpler-Taşınabilir-Su Kapasitesi 0,5 Litreden 150 Litreye Kadar-Tekrar Doldurulabilir-Dikişsiz Çelik Gaz Tüplerinin Tasarım ve Yapım Özellikleri-Bölüm 3: Rm Değeri 1100 MPa?dan Küçük Dikişsiz Paslanmaz Çelikten Yapılmış Tüpler,

e) TS EN 1800 Taşınabilir gaz tüpleri - Asetilen tüpleri - Temel gerekler, tarifler ve tip deneyleri,

f) TS EN 1975 Taşınabilir gaz tüpleri - Yeniden doldurulabilir - Dikişsiz - Alüminyum ve alüminyum alaşımlı - Su kapasitesi 0,5 litreden 150 litreye kadar - Tasarım ve imalat özellikleri.

(2) Basınçlı gaz tüplerinin dolumunu yapan kurum ve kuruluşların, TS EN 13322-1 ve TS EN 13322-2 standartları veya bu standartların yerine geçtiği eski standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerini, TS EN 1803 Taşınabilir gaz tüpleri - Dikişli - Karbon çeliğinden gaz tüpleri için periyodik muayene ve deney standardına; TS EN 1964-1, TS EN 1964-2 ve TS EN 1964-3 standartları veya bu standartların yerine geçtiği eski standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerini, TS EN 1968 Taşınabilir gaz tüpleri - Dikişsiz - Çelik gaz tüpleri için periyodik muayene ve deney standardına; TS EN 1975 standardı veya bu standardın yerine geçtiği eski standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerini TS EN 1802 Gaz tüpleri - Taşınabilir - Dikişsiz alüminyum alaşımlı gaz tüpleri için periyodik muayene ve deney standardına; TS EN 1800 standardına veya bu standardın yerine geçtiği eski standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerini ise TS EN 12863 Taşınabilir gaz tüpleri - Çözünmüş asetilen tüplerinin periyodik muayene ve bakımı standardına göre periyodik muayene, deney, bakım ve tamirini yapmaları zorunludur. İlgili standardına göre periyodik muayene tarihi gelen basınçlı tüplerin standartlara uygun yapılan periyodik muayene sonrası ilgili tüp muayene tarihi ve standartlara göre diğer işlemlere tabi tutulur ve periyodik muayene kapsamında yapılan tüm işlemleri kapsayıcı bir rapor düzenlenir.

(3) TS EN 1968, TS EN 1803, TS EN 1802 ve TS EN 12863 standartları kapsamında verilecek olan, Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri Yeterlilik Belgesinin kapsam bölümünde tüp türüne bağlı olarak, birden fazla standart aynı Belge içerisinde yer alabilir.

(4) Bu maddenin (1) nci fıkrasında yer alan standartlar ile benzer standartlar kapsamında üretilen basınçlı gaz tüplerinin dolum esnasındaki muayenelerinde, aşağıda yer alan ilgili standart veya standartların ön gördüğü kurallara uyulması zorunludur.

a) TS EN 1801 Tüpler Taşınabilir- Müstakil Asetilen Tüpleri İçin Doldurma Kuralları,

b) TS EN 1919 Taşınabilir gaz tüpleri - Sıvılaştırılmış gazlar için (asetilen ve LPG hariç) - Dolum sırasında muayene,

c) TS EN 1920 Gaz tüpleri - Taşınabilir - Sıkıştırılmış gazlar (asetilen hariç) için - Dolum sırasında muayene,

ç) TS EN 12754 Taşınabilir gaz tüpleri-Çözünmüş asetilen gazı için-Dolum muayeneleri,

d) TS EN 12755 Tüpler- Taşınabilir- Asetilen Tüp Demetleri İçin Dolum Şartları,

e) TS EN 13096 Taşınabilir Gaz Tüpleri-Doldurulan gazlarının dolum noktalarındaki şartları-Tek birleşenli gazlar,

f) TS EN 13099 Taşınabilir Gaz Tüpleri-Doldurulan gazlarının dolum noktalarındaki şartları,

g) TS EN 13365 Gaz Tüpleri-Taşınabilir-Sürekli ve Sıkıştırılabilir Gazlar İçin (Asetilen Hariç)-Dolum Sırasında Muayene,

ğ) TS EN 13385 Gaz Tüpleri-Taşınabilir-Sürekli ve Sıvılaştırılmış Gaz (Asetilen Hariç) İçin Bataryalı Taşıtlar-Dolum Sırasında Muayene,

h) TS EN 13720 Gaz Tüpleri-Taşınabilir-Asetilen Bataryalı Taşıtlar İçin Dolum Şartları.

(5) Bu Tebliğde yer alan standartların tadil edilmesi veya değiştirilmesi durumunda, bu standartların yerine geçen yeni standartlar dikkate alınır.

Yeterlilik Belgesi

MADDE 5 - (1) Basınçlı gaz tüplerinin dolumunu yapan işletmeler, faaliyette bulundukları ilin Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerinden ?Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri için Yeterlilik Belgesi? almaları ve iki yılda bir vize yaptırmaları mecburidir. Bu belgenin kapsam bölümünde ilgili standart/standartlar belirtilir.

(2) Aynı il sınırında birden fazla dolum istasyonu bulunan işletmeler, dolum istasyonlarının adreslerinin Yeterlilik Belgesinde bulunması şartı ile tek bir Yeterlilik Belgesi almaları yeterlidir. Ancak farklı illerde dolum istasyonu bulunan işletmeler her bir ildeki dolum istasyonu/istasyonları için farklı bir Yeterlilik Belgesi almaları mecburidir.

(3) Bu Tebliğin yayımlanmasından önce TS 7450 Kullanımdaki Çelik Tüplerin (Basınçlı Gazlar İçin) Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamir Kuralları standardı kapsamında Yeterlilik Belgeleri vize tarihine kadar geçerliliğini devam ettirecektir. Ancak, 25.7.2011 tarihinden itibaren mevcut belgeler vize yapılmayacak ve yeni Yeterlilik Belgesi verilerek iki yılda bir vize edilecektir. Bahse konu TS 7450 standardında yapılacak tadilatlar veya bu standartların yerine geçecek standartlar tebliğde değişiklik yapılmadan aynı şekilde uygulamaya alınacaktır.

(4) Bu Tebliğin 6 ncı maddesindeki belgeler ile 7 nci maddesindeki ekipmanların kontrolünde eksiklik tespit edilmesi durumunda müracaat sahibine belge verilmez.

(5) ?Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri için Yeterlilik Belgesi? sahibi işletmelerde meydana gelen adres değişikliği, dolum istasyonu sayısındaki değişiklik, tüpün test edildiğine dair kullanılan sembolün değiştirilmesi ve belge kapsamındaki meydana gelebilecek değişikliklerde, bu kapsamda ilgili Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü tarafından verilen Yeterlilik Belgesinde gerekli tadiller yapılmadan bu değişiklikler çerçevesinde faaliyette bulunamazlar.

Gerekli belgeler

MADDE 6 - (1) ?Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri için Yeterlilik Belgesi? alacak işletmeler tarafından, aşağıdaki bilgi ve belgeleri içeren dosyanın bir dilekçe ile birlikte, faaliyet gösterdikleri ilin Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğüne müracaat edilecektir.

a) Firmanın adı, adresi, telefon ve faks numarası, çalışan personelin sayısı ve niteliği, işyeri kapalı ve açık alanı,

b) Sanayi sicil veya ticaret sicil belgesi,

c) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından alınan işletme belgesi,

ç) Periyodik muayeneden başarılı şekilde geçen tüplerin ilgili standarda uygun işaretlenmesinde kullanılacak sembolün yeterli büyüklükte A4 kâğıdında şematik gösterimi,

d) Periyodik Muayene esnasında kullanılacak Tüp Test Talimatını şematik olarak gösteren doküman,

e) Dolum esnasında kullanılacak Tüp Dolum Talimatını şematik olarak gösteren doküman,

f) Dolum istasyonu dolduracağı her bir gaz türü için farklı bir Kullanım Talimatı hazırlayacak ve başvuru esnasında Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğüne verecektir.

Gerekli ekipmanlar

MADDE 7 - (1) ?Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri için Yeterlilik Belgesi? almak isteyen dolum tesislerinin test ve bakım istasyonlarında aşağıdaki ekipmanların bulunması gerekir. Bu ekipmanların varlığı ve işlerliği müracaat yapılan ilin Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü personeli tarafından tespit edilir.

a) İlgili standarda uygun test basıncı sağlayacak kapasitede, %1 duyarlılıkta çift manomatreli-elektrik motorlu, gerekli emniyet tedbirleri alınmış, su ve hava bağlantıları yapılmış Hidrostatik Basınç Test Ünitesi (TS EN 12863 standardı hariç)

b) Valf sıkma tezgahı, torkmetre, çap kumpası veya pimetre,

c) 2,5A?lık lamba 1kg ağaç tokmak,

ç) Kalibre edilmiş terazi (0-150 kg arası)

d) Kullanım dışı bırakılacak tüpün ilgili standarda göre imhası için uygun imha aleti ve imha olunan tüplerin kayıt altına alınması,

e) Tüp Kurutma Ünitesi (TS EN 12863 standardı hariç),

f) Test tarihi numaratörü ve muayenede kullanılacak firma sembolü (mühür),

g) Boşluk Mastarı (sadece başvuru kapsamında TS EN 12863 standardı olan dolum istasyonları için)

ğ) Firmada yerleşik en az 5 ton kapasiteli gaz depolama tankı,

(2) Yukarıdaki ekipmanların varlığı ve işlerliği müracaat yapılan ilin Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü personeli tarafından tespit edildikten sonra ?Basınçlı Gaz Tüpleri Periyodik Muayene, Deney, Bakım ve Tamiri için Yeterlilik Belgesi? düzenlenir veya vize edilir.

Uygulama

MADDE 8 - (1) İlgili standartlarda belirtilen Damgalama, Renk Kodlaması, Uyarı Etiketleri ve Valfler ile ilgili hükümlere uymayan Basınçlı gaz tüplerinin dolumu yapılmaz. Bu tür uygun olmayan tüplerin kaydı tutularak imha edilir. Periyodik muayene tarihi geçmiş basınçlı tüpler ile gaz türlerine göre belirlenmiş tüp renklerine uygun olmayan basınçlı tüplere dolum yapılmaz.

(2) Yeterlilik Belgesine sahip işyerleri Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü personeli tarafından resen yapılacak denetimlerde veya vize başvurusu üzerine yapılacak incelemelerde bu Tebliğin 7 nci maddesindeki ekipmanların varlığı veya işlerliği konusunda tespit edilen eksiklik durumunda Yeterlilik Belgesi Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü tarafından askıya alınır ve bu durum yazılı olarak Yeterlilik Belgesi sahibine bildirilir. Ekipmanın varlığı veya işlerliğindeki aksaklığın giderildiğinin Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü personeli tarafından tespit edilmesi ve durumun yazılı olarak Yeterlilik Belgesi sahibine bildirilmesine kadar tüp test ve muayenesi yapılmaz.

(3) Dolum istasyonu, test ve muayenesini yaptığı her tüpü standartlara uygun olarak test tarihi ile muayene sembolünü işaretler ve her bir tüp için Muayene Raporu düzenleyerek arşivler. Muayene Raporunda tüpün izlenebilirliğini sağlayacak kayıtların olması zorunludur. Muayene Raporunun bir kopyasını mülkiyeti kendisine ait olmayan tüp sahibine verir.

(4) Dolum istasyonu mülkiyeti kendine ait olmayan ve bu Tebliğin yayım tarihinden sonra başka bir istasyon tarafından test ve muayeneye tabi tutulan tüplerin dolumunu gerçekleştirmeden önce Muayene Raporunun bir kopyasını ister. Muayene periyodu içinde Dolum İstasyonu tarafından daha önce Muayene Raporunun bir kopyası alınan tüpler için bu hüküm uygulanmaz.

(5) Dolum istasyonunda her bir tüp doldurulmadan önce, bu Tebliğin 6 ncı maddesindeki Tüp Dolum Talimatına uygun bir şekilde görsel muayeneye tabi tutulur. Tüp Dolum Talimatına uygun olmayan tüpler doldurulmaz.

(6) Kullanım dışı bırakılması gereken tüpler, standartlara uygun bir şekilde kullanım dışı bırakılır. Mülkiyeti dolum istasyonuna ait olmayan tüplerin kullanım dışı bırakılması, mülkiyet sahibinin oluru ile gerçekleştirilir. Mülkiyet sahibinin itirazı üzerine kullanım dışı bırakılamayan tüpler, tüp sahibi ve tüpün izlenebilirliğini sağlayıcı bilgilerle birlikte derhal Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğüne bildirilir.

(7) Tüp kullanıcısına ilk tüp tesliminde ve daha sonra her talep etmesi durumunda her gaz türü için Kullanım Talimatının bir kopyasını verecektir.

(8) Dolum istasyonunun dolum mahallinde Tüp Dolum Talimatını, test ve muayene mahallinde ise Tüp Muayene Talimatını asacaktır.

Yürürlük

MADDE 9 - (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 10- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.